In juli organiseren we een training en uitwisseling voor jonge leiders uit verschillende delen van Argentinië. Nadat we vorige maand in de bossen van Misiones een groep deelnemers hebben geselecteerd, zijn Jasper en ik nu in El Alfarcito, vlakbij Salta om deelnemers te selecteren uit het gebied in de Andes. In de twee weken dat we hier zijn proberen we zo veel mogelijk jongeren bij elkaar te krijgen om ze uit te leggen waar de training/ uitwisseling over gaat, en om persoonlijke gesprekken te hebben met degenen die geïnteresseerd zijn. En zo willen we uiteindelijk de jongeren met de meeste leiderschapskwaliteiten selecteren om mee te doen.
Zwijgzame selectiegesprekken
Het valt nog niet mee om de beste leiders eruit te pikken. Sommigen voelen zich zo ongemakkelijk bij twee van die Nederlanders, dat 
er nauwelijks een woord over hun lippen komt. Terwijl we bijvoorbeeld van hun leraar of lerares hebben gehoord dat ze anders weldegelijk veel initiatief nemen en leiders zijn. Verder is het niet altijd makkelijk om non-verbale signalen goed te interpreteren. Zo was er een meisje dat heel geanimeerd vertelde over haar dromen en ambities, maar toen het gesprek op de training kwam klapte ze opeens helemaal dicht. We dachten eerst dat ze misschien niet zo gemotiveerd was voor het programma, maar na lang doorvragen bleek dat ze dacht dat ze niet zou mogen komen van haar ouders, omdat ze tijdens de vakanties normaal gesproken op haar 6 jongere broers en zusjes moet passen.
Op je veertiende op kamers
Vorig jaar juli ben ik voor het eerst naar El Alfarcito gegaan. Het is een piepklein dorpje in de Andes waar sinds vorig jaar (mede dankzij de steun van Che Amigo) een middelbare school staat. Tot die tijd moesten jongeren uit dit extreem dunbevolkte 
gebied naar de stad verhuizen om middelbaar onderwijs te kunnen volgen. Stel je voor…. je bent 14 jaar oud, je bent opgegroeid in een afgelegen huisje in de bergen, zonder elektriciteit, zonder televisie of computer, je hebt misschien zelfs nog nooit een auto gezien. Je bent gewend om een paar uur per dag les te hebben op de lokale school en de rest van de tijd loop je door de bergen met een kudde geiten. En dan moet je opeens bij wildvreemden gaan wonen, ’s morgens vroeg opstaan om te gaan werken (de studiebeurs die ze krijgen is lang niet altijd genoeg om van te overleven) en ’s middags naar school. Omdat je op een minder goede lagere school hebt gezeten dan je klasgenoten moet je in de avonden en het weekend flink studeren om mee te kunnen komen en als je pech hebt is er niemand die je daarbij kan helpen. Niet zo gek dat aardig wat jongeren na een jaar besluiten dat studeren ‘niet echt wat voor hen is’ en weer teruggaan naar huis.
El Alfarcito
Maar nu kunnen jongeren dus naar de kostschool in El Alfarcito. De school is voor veel kinderen evengoed nog een dag lopen van huis, maar ze zitten in elk geval in een omgeving die vertrouwd is, met kinderen van hun eigen cultuur en ze krijgen veel steun van hun leraren en mentoren.
Het is een feest om hier te zijn! Het is zo’n ongelofelijk compleet project; op de school krijgen de kinderen goed onderwijs, maar daarnaast zijn er ook allerlei voorzieningen; er is een kas gebouwd en ze zijn bezig konijnenhokken te maken en een kunstmatig meertje voor forel aan te leggen, zodat de kinderen goed te eten kunnen krijgen.
Verder is er sinds kort een mooi sportveld. Het idee is dat de kinderen straks competities gaan voetballen tegen kinderen uit de stad. Velen hebben, doordat ze in zo’n arm en afgelegen gebied wonen vrij weinig eigenwaarde. Doordat ze zo hoog wonen (tussen de 3 en de 4 duizend meter) en gewend zijn om grote afstanden te lopen met hun geiten en schapen zijn ze super fit. Als ze straks merken hoe goed ze zijn in sport ten opzichte van hun stadse leeftijdsgenootjes, krijgen ze hopelijk meer zelfvertrouwen en gaan ze de lange dagen met de kuddes minder zien als dom werk, maar eerder als een goede training voor de volgende wedstrijd.
Zonne-energie; stroom, koken, heet water, groentekas
De school doet er alles aan om zo zelfvoorzienend mogelijk te zijn. Omdat er geen elektriciteit is en gas duur en onhandig is om in te voeren, maken ze op veel creatieve manieren gebruik van het feit dat hier bijna altijd de zon schijnt. Ze koken in zonne ovens, gebruiken zonnepanelen, en speciale installaties om water op te warmen.
Studenten uit Eindhoven
Het is zo’n bijzonder project dat een groep technische studenten uit Eindhoven heeft gevraagd of ze langs mogen komen als onderdeel van hun studiereis. Hun studie is gericht op technisch-sociale innovaties en wellicht dat ze goede ideeën hebben om de school nog verder te verbeteren. Verder vinden wij het heel leuk om mensen uit verschillende werelden met elkaar in contact te brengen.
Bijzondere ontmoeting
Het resultaat is dat, op deze fantastische Koninginnedag, 30 heel geïnteresseerde studenten uit Eindhoven kennismaken met 66 schoolkinderen uit de Andes en elkaar over en weer vragen kunnen stellen. De studenten krijgen een rondleiding langs alle moderne snufjes die de school rijk is en ’s middags worden ze op het sportveld ingemaakt door de schoolkinderen bij een potje voetbal (op 3.000 meter hoogte). De kinderen zijn vrij verlegen, maar ik heb wel het gevoel dat ze het leuk vinden om de Nederlanders te ontmoeten en dat er zo veel interesse is in hen en hun school . En de studenten hebben een topdag. Ik kijk er al naar uit om hier in juli weer naartoe te komen…
Christien Oudshoorn 